Czy organizując wesele lub inne wydarzenie muszę opłacić ZAiKS?


Pary młode i organizatorzy różnych wydarzeń często spotykają się z zagadnieniami dotyczącymi opłat z tytułu praw autorskich do muzyki, potocznie zwanych tantiemami lub po prostu opłatą licencyjną ZAiKS. Ile to kosztuje i czy poniesienie tego wydatku jest konieczne? 


ZAiKS (Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych) to stowarzyszenie autorów, które powstało w 1918 roku z inicjatywy twórców. Zrzesza autorów tekstów i piosenek. Zajmuje się ochroną utworów i zarządza prawami do nich na terenie Polski i świata. 

Opłaty związane z ZAiKSem pojawiają się wszędzie tam gdzie wydarzenia ma charakter publiczny oraz w miejscach, gdzie z muzyki czerpane są korzyści majątkowe. Dotyczy to miejsc profesjonalnych takich jak domy weselne czy restauracje, a nawet remiz, świetlic czy sal w domach kultury. 

Zarobkowe udostępnianie pomieszczeń w celu organizowania imprez z wykorzystaniem utworów objętych ochroną prawa, przeważnie poprzez ich wykonywanie lub odtwarzanie podczas wesel, jest wkroczeniem w autorskie prawa majątkowe opisane art.17 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. Nr 80 z 2000 r. poz.904 , Dz.U. Nr 197 z 2002 r. poz. 1661, Dz.U. Nr 91 z 2004 r. poz. 869), wymaga uzyskania zezwolenia uprawnionych i nie wyczerpuje zwolnienia z art.23 ustawy (użytek osobisty).

Impreza zorganizowana w domu przy odtwarzaczu CD wyłącznie w kręgu rodziny zwolniona jest z jakichkolwiek opłat wobec artystów i producentów. Powyższy cytat jasno wskazuje, że opłaty związane z ZAiKS pojawiają się wtedy gdy podczas odtwarzania muzyki mamy do czynienia z czerpaniem korzyści majątkowych. 

Kto płaci? 

Podmiot odpowiedzialny za uiszczenie opłaty licencyjnej powinien być wyraźnie wskazany w umowie. Utwierdziło się przekonanie, że opłaty związane z ZAiKS-em powinien ponosić organizator, teoretycznie tak, ale w przypadku jej braku, nie zawsze on odpowiada. Mówi o tym art. 422 Kodeksu Cywilnego:

Podmioty odpowiedzialne za szkodę
Za szkodę odpowiedzialny jest nie tylko ten, kto ją bezpośrednio wyrządził, lecz także ten, kto inną osobę do wyrządzenia szkody nakłonił albo był jej pomocny, jak również ten, kto świadomie skorzystał z wyrządzonej drugiemu szkody.

Powyższy przepis oznacza, że w przypadku kontroli i stwierdzenia, że opłata nie została uiszczona, karę solidarnie oprócz organizatora zapłacą wszyscy, którzy odnieśli korzyść majątkową, np. sala weselna, a nawet DJ lub zespół muzyczny. 

Sale i restaurację mogą mieć wykupioną stałą licencję. Jeżeli jej nie mają, mogą zażądać dostarczenia odpowiednich dokumentów przez organizatorów, czyli np. Młodą Parę. 

Ile to kosztuje i jak to załatwić?

Jako podmiot współpracujący z ZAiKS-em i posiadający aktywne konto w systemie stowarzyszenia, często formalności związane z opłatami licencyjnymi załatwiam w imieniu moich zleceniodawców. Wysokość opłaty wyliczana jest przez system, w którym podajemy rodzaj imprezy, szacunkową liczbę osób, rodzaj muzyki, wynagrodzenie wykonawcy, rodzaj lokalu i miejscowość. 

0 Komentarze